Bruksizm (diş sıkma, diş gıcırdatma); gece veya gündüz çiğneme ve yutkunma dışında gösterilen diş sıkma ve/veya gıcırdatma davranışıdır. Bruksizm burun tıkanıklığına bağlı hava yolu tıkanıklığının ana belirti ve bulgularından birisidir. Toplumda oldukça sıklıkla görülen bu rahatsızlıktan çoğu zaman hastanın kendisinin de haberi olmamaktadır, diş hekimleri tarafından tanı konulmaktadır.
Bruksizmde, çene yatay düzlemde sağa sola ve öne arkaya hareket ederek ağız hava yolunu açık tutarak ağızdan solunuma olanak sağlar. Bu bir adaptif mekanizmadır. Belli bir zaman sonrasında diş sıkma ve gıcırdatmaya bağlı olarak dişin emel dokusunda yıpranmaya dolayısıyla diş boylarının kısalmasına yol açar.
Dişlerin kısalmasını; ağız boşluğunun vertikal boyutunda azalma ve ağız içi hacminin azalması takip eder. Bu durumda dil ağız içine sığamaz ve sıkışmak zorunda kalır. Ağız içinde önde ve yanlarda dişler olduğundan dil hareket edecek alan bulamaz ve geriye doğru sıkışmak zorunda kalır ve bu durumda obstrüktif uyku apnesine yol açar.
Bruksizm, temporomandibular eklem üzerinde fiziksel stres oluşturarak TME hastalığına, eklem iltihabına, eklem ağrısına ve çenede kilitlenmeye yol açabilir. TMEH hastalarının % 95 inde Obstrüktif uyku apne sendromu eşlik eder.
Bruksizm sadece “Mouth guard, gece plağı” ile tedavi edilirse altta yatan burun tıkanıklığını tedavi edilmediği için etkisi sınırlıdır. Bruksizm in en etkin tedavi yöntemi burun tıkanıklığını da gidermeyi içeren “MIST + Mouth guard (gece plağı)” kombinasyonudur.
